Brieven schreef ik, en emails. Beetje lang vond ik ze soms maar ik had er plezier aan. De lezers ook; hun “je bent hier goed in, daar moet je wat mee doen, met dat schrijven” was een standaardopmerking. Zo standaard dat ik het van me afschudde. Wat kun je doen met schrijven, anders dan schrijven? Dus ik schreef. Gewoon, voor de leuk. Totdat Theo van Gogh me uit mijn corporate leven redde, wist ik niet dat schrijven een vak is waar je je brood mee kunt verdienen.Inmiddels schrijf ik al zeventien jaar. Eind januari 2003 liet ik Theo een stukje lezen, die het meteen op zij site wilde plaatsen. “Nee joh, gekkie! Dan leest iedereen het!” was mijn reactie. Dat was dus ook precies de bedoeling, antwoordde Theo. O. Je schrijft iets zodat het gelezen wordt. Noem me naïef, noem me dom, noem me wat je wilt, maar ik schreef eigenlijk alleen omdat een onderwerp uit mijn systeem moest. Maar het moest dus gelezen worden, leerde ik. Nou oké dan. Zet het dan maar op je site hé? Een week later belde Karel, Theo’s webmaster. Of ik nog een stukkie had. Ik schoot in een kramp: “NEE! Was dat de bedoeling dan?” Ja doe maar, zei Karel. Da’s leuk.Vanaf dat moment was ik columnist. Hoewel, columnist bén je, dat word je niet. Vanaf dat moment was ik thuis. Mezelf. Zeventien jaar later schrijf ik nog steeds. En eerlijk? Mijn thuis is in beweging. Schrijven maakt me onrustig, bang zelfs. Want schrijven heeft een urgentie, in wezen wil elke schrijver iets aankaarten, iets duidelijk maken iets veranderen. Maar als de afgelopen zeventien jaar schrijven iets bewezen hebben, is dat niets de juiste kant uit verandert. De wereld beweegt, onze visies bewegen, onze uitingen bewegen maar uiteindelijk blijft alles hetzelfde en verandert er niets. De Marokkaanse straatschoffies zijn gepromoveerd tot MocroMaffia, de Nederlandse politiek en Amsterdamse gemeenteraad stonden erbij en keken ernaar. De islam hoorde bij gastarbeiders waar je weinig last van had en die zelf ook geen last van de islam hadden. Als ze islam hadden gewild, waren ze wel in hun thuisland gebleven. Inmiddels heeft de islam zelfs het Nederlandse parlement bereikt en hebben de nieuwe gastarbeiders de intentie om de islam in Europa uit te dragen zonder te arbeiden. Dichter bij huis is de emancipatie van de Nederlandse vrouw en man niet echt opgeschoten. Ja vrouwen werken, maar met dat part time baantje zijn ze nog steeds afhankelijk van hun man. De upside is dat ze die man bij de scheiding inmiddels uitkleden en berooid achterlaten – is ook emancipatie zou je kunnen zeggen. De wereld beweegt maar er verandert niets. Oude wijn in nieuwe zakken – en nee, niet andersom. Thema’s blijven, de urgentie wordt groter maar beleidsmatig verandert er exact niets.Dodelijk vermoeiend. Frustrerend ook. Je moet veranderen om jezelf te kunnen blijven – een variant op de quote van de Rotterdamse kunstschilder Willem de Kooning. En opeens hoorde ik die oude zin weer, telkens weer: “je bent hier goed in, jij moet wat doen met die huizen”. Net als met schrijven, echoën huizen al zeker twintig jaar in mijn leven; inmiddels galmthet zo hard, dat ik het niet kan negeren. Niet wil negeren.Iedereen kent die beroemde filmzin: I see dead people. Dat kan ik over huizen zeggen: ik zie huizen. Tijd om er iets mee te gaan doen.
Ebru Umar
