Ik zie me nog lopen, met een warme mok thee vanuit mijn oranje keuken naar m’n werktafel. De telefoon ging, het was kort voor negen uur. Ik goot de loeiend hete thee over m’n hand, drukte per ongeluk de beller weg (Yoeri Albrecht) en belde hem vrolijk weer terug. Alleen maar om te horen dat er een gerucht rondging: Theo van Gogh zou door een moslimterrorist vermoord zijn. In die tijd noemden we ze nog extremisten, nu plak ik het ’terrorist’ er alleen aan vast omdat ik anders beschuldigd kan worden van discriminatie. Lang verhaal kort: drie minuten en drie telefoontjes later, wist ik dat dat ‘zou’ weggelaten kon worden. Theo was vermoord.
Ik kan hier wel verklappen dat ‘Theo de musical’ volgend jaar in allerlei varianten wordt gelanceerd. Dan is het namelijk twintig jaar na zijn dood en moeten mensen hun boeken en documentaires over hem publiceren. Geld verdienen over zijn dode rug, mede mogelijk gemaakt door Job Cohen. Nu doen we er niets aan, nee 19 jaar betekent niets. 20 betekent álles.
De bullshit.
19 jaar betekent dat Theo van Gogh al negentien jaar gemist wordt door zijn familie (zoon, ex-vrouw, wijlen ouders, vul maar in), zijn vrienden (you know who you are) en collega’s. Negentien jaar betekent ook dat Theo gelukkig gemist heeft in wat voor deplorabele toestand we in Nederland verkeren. Alles waar hij als een roepende in de woestijn voor waarschuwde (hey….) is werkelijkheid geworden. Dat er wekelijks 1400 strijders van Allah vermomd als asielzoekers het land inkomen, had hem deugd gedaan: daar kun je tenminste over schrijven. Dat D66 zich belachelijk heeft gemaakt met een dansende Kaag, óók: daar hebben we toch enorm plezier aan beleefd als columnist? Dat de VVD een geföhnde kakelkip naar voren heeft geduwd, had zijn goedkeuring ook kunnen verdragen: ze is fuckable en bovendien laat niemand ooit weer zeggen dat we met een vliegtuigvluchtelinge aan het roer, institutioneel racisme hebben in Nederland.
Oh Theo, je wordt gemist.
Maar het is er hier in die 19 jaar niet veel beter op geworden. Dat de komende 19 jaar, laat staan de komende 21 dagen daar verandering in gaan brengen, is een utopie. Aan ons de taak om moedig voorwaarts te bewegen. Al is het strompelend, het moet: moedig voorwaarts.